Τι ακριβώς είναι το Wellness;
Τι είναι τέλος πάντων αυτό το wellness που ξαφνικά έγινε μόδα και μανιωδώς πλασάρεται ως λύση σε όλα μας τα προβλήματα και μάλιστα με το αζημίωτο;
Αρκεί να ανατρέξουμε στην ελληνική απόδοση της λέξης wellness. Πρόκειται για την λέξη ευεξία, η οποία προκύπτει από το αρχαιοπρεπές επίρρημα εὖ και το ἕξω (μέλλοντα του ρήματος ἔχω), όπου εὖ σημαίνει καλά, σωστά, όπως αρμόζει.
Συνεπώς το wellness , είναι η κατάσταση στην οποία κάποιος έχει αυτό που ακριβώς χρειάζεται για να είναι καλά. Αν και υπάρχουν αντικειμενικά κριτήρια για να καθορίσει κάποιος το επίπεδο ευεξίας του, υπάρχουν αρκετοί λόγοι για να θεωρείται υποκειμενικό ζήτημα.
Οι βασικοί άξονες της ευεξίας
Αντικειμενικά λοιπόν κάποιος έχει ευεξία όταν διαθέτει καλή σωματική και ψυχική υγεία. Μπορεί να το πετύχει με υγιεινή διατροφή, με συχνή άσκηση, με αποχή από βλάβερές για τον οργανισμό συνήθειες -κάπνισμα, αλκοόλ, έντονη κούραση κλπ- και τέλος διατηρώντας μια συναισθηματική ισορροπία απαλλαγμένη όσο το δυνατόν περισσότερο από άγχος και στρες.
Κι όμως έχουμε ορίσει κάποιους επιπλέον άξονες για να αποτυπώσουμε όλες τις διαστάσεις της έννοιας ευεξία – wellness, αφού δεν περιορίζεται απλά στην σωματική και ψυχική υγεία.
Υπάρχουν τελικά 8 άξονες που στηρίζουν την πλήρη έννοια της ευεξίας:
- Ο συναισθηματικός: αντιμετωπίζοντας αποτελεσματικά τη ζωή και δημιουργώντας ικανοποιητικές σχέσεις βασισμένες στον σεβασμό και την ενσυναίσθηση. Καθοριστικής σημασίας η αυτογνωσία και η αυτοεκτίμηση.
- Ο πνευματικός: διεύρυνοντας την αίσθηση του σκοπού και του νοήματος στη ζωή.
- Ο διανοητικός: αναγνωρίζοντας τις δημιουργικές σου ικανότητες και βρίσκοντας τρόπους για την επέκταση των γνώσεων και των δεξιοτήτων σου.
- Ο φυσικός: αναγνωρίζοντας την ανάγκη για σωματική δραστηριότητα, υγιεινή διατροφή και ύπνο.
- Ο περιβαλλοντικός: αποδίδοντας σεβασμό στο φυσικό μας περιβάλλον (οικολογία), στο κοινωνικό (όχι στον ρατσισμό και τον εκφοβισμό), στο τεχνητό (εγκρατής εκμετάλευση φυσικών πόρων) κλπ.
- Ο οικονομικός: επιτυγχάνοντας οικονομική επάρκεια στο παρόν και στο μέλλον.
- Ο επαγγελματικός: λαμβάνοντας προσωπική ικανοποίηση μέσα από την επαγγελματική σου εξέλιξη.
- Ο κοινωνικός: δημιουργώντας ουσιαστικές σχέσεις βασισμένες στην αλληλεγγύη, την κατανόηση,την προσφορά την αγάπη, την εμπιστοσύνη κλπ συμβάλλοντας στην καλύτερη ποιότητα ζωής του συνόλου.
Συνεπώς αντιλαμβανόμαστε ότι η ευεξία δεν είναι απλά η αποφυγή ασθενειών -σωματικών και ψυχικών-αλλά πρόκειται για μια δυναμική διαδικασία προσωπικής ανάπτυξης κι εξέλιξης, με σκοπό την επίτευξη μιας ποιοτικής και ολοκληρωμένης ζωής – όχι μόνο δικής μας αλλά και του συνόλου της κοινωνίας μας.
Η ουσία . . .
Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις και συνταγές για να αποκτήσεις επί της ουσίας μια σφαιρική αντίληψη της ζωής και της πραγματικότητας , μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα – σώμα και πνεύμα.
Σίγουρα υπάρχουν καταρτισμένοι επιστήμονες που μπορούν να σε κατευθύνουν και να σε προσανατολίσουν αλλά κατά την ταπεινή μου άποψη (εφόσον δεν τίθεται θέμα διανοητικής ή ψυχικής ασθένειας) είναι μια πορεία που χαράζουμε μόνοι, έχοντας όμως κάποιες βάσεις από την παιδεία που λάβαμε, από το περιβάλλον που μεγαλώσαμε, από τα βιώματα και τις εμπειρίες που αποκτήσαμε και που πρόκειται να αποκτήσουμε.
Εν κατακλείδι, δεν υπάρχει αφετηρία. Όλη μας η ύπαρξη -σαν μονάδες και σαν κοινωνίες- ορίζει το επίπεδο και το περιεχόμενο της ευεξίας – ευζωίας μας. Είναι δυναμική έννοια που εξελίσσεται πολυδιάστατα και διαχρονικά. Άλλα τα δεδομένα μας γι’ αυτήν πριν τρείς αιώνες κι άλλα τώρα.
Αξίζει να σημειωθεί πως σαν όρος πρωτοδιατυπώθηκε και κρίθηκε ότι χρήζει μελέτης και συστηματοποίησης , μόλις το 1948 από τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας (περισσότερα εδώ).
Τι να κάνω τελικά με το wellness;
Όπως προανέφερα δεν υπάρχει αντικειμενικά μια συνταγή για την απόκτηση της ευεξίας. Είναι μια κοπιώδης και αδιάλειπτη διαδικασία προς την πνευματική και ψυχική μας ολοκλήρωση.
Τολμώ να πω πως είναι ο σκοπός μιας ολόκληρης ζωής. Δεν είναι λαχείο , δεν την αποκτάς σε μια στιγμή. Θέλει αφοσίωση και στρατηγική , συνειδητές επιλογές και εμπιστοσύνη στο ένστικτο μας.
Κάθε μας πράξη και κάθε μας συναίσθημα συντελεί στην ευεξία μας. Και όσο την κατακτούμε τόσο πιο ποιοτικές είναι οι πράξεις μας και τόσο πλουσιότερος γίνεται ο ψυχικός μας κόσμος. Είναι ένας κύκλος όπου το κέντρο του είσαι εσύ και η διάμετρος του συνεχώς μεγαλώνει παρασύροντας κι άλλους σ’ αυτή την περιπέτεια που λέγεται ζωή.
Καθόρισε λοιπόν τι πραγματικά χρειάζεσαι για να πετύχεις την ευεξία για σένα. Αν σε ολοκληρώνει η γνώση διάβασε. Αν θες να καταλάβεις τους άλλους έλα για λίγο στη θέση τους. Αν θες να κάνεις καριέρα δούλεψε με πάθος πάνω σ’ αυτό που σε εμπνέει και σε κινητοποιεί. Αν δεν νιώθεις καλά με το σώμα σου γυμνάσου κι εξασκήσου και ούτω καθεξής…
Εν τέλει κάνε ότι σου λέει η καρδιά και το μυαλό σου για να νιώσεις καλύτερα, και όχι ότι σου επιβάλλουν οι διαφημίσεις, οι πλασματικές σου ανάγκες ή τα επίπλαστα πρότυπα της σύγχρονης βιομηχανίας. Η ευεξία είναι ανάλογη της ευτυχίας σου… συμβαίνει εδώ και τώρα και είναι τρόπος ζωής.