Οι ηγέτες είναι λίγοι
Οι ηγέτες είναι λίγοι. Εμείς τους επιλέγουμε. Αν παρατηρήσεις τη φύση θα το συνειδητοποιήσεις. Σε κάθε αγέλη ξεχωρίζει ένα Άλφα αρσενικό ή θηλυκό. Σε οποιαδήποτε ομάδα ισχύει αυτό. Ειδικά στην οργάνωση των ανθρώπινων κοινωνιών.
Στις πρώτες κοινωνίες επικρατούσε ο πιο δυνατός, ο πιο σωματώδης ή μυώδης. Δεν θα του πήγαινες κόντρα γιατί θα σε σκότωνε. Θα έτρωγε πρώτος όσο ήθελε και θα ζευγάρωνε με όποιο θηλυκό ήθελε. Βέβαια αν τον κατασπάραζε μια αρκούδα στον ύπνο του, δεν νομίζω να προσπαθούσες να τον σώσεις.
Χωρίς συνεργασία λοιπόν δεν υπάρχει εμπιστοσύνη και χωρίς εμπιστοσύνη δεν υπάρχει ομαδική συμβίωση κι εξέλιξη.
Η ουσιαστική ανάπτυξη της ανθρωπότητας ξεκίνησε όταν οι άνθρωποι άρχισαν να συνεργάζονται και να εμπιστεύονται ο ένας τον άλλον. Όταν όλοι πήγαιναν για ύπνο, ένας θα έμενε ξύπνιος για να προειδοποιήσει τους υπόλοιπους για κάποιον επικείμενο κίνδυνο. Αν δεν εμπιστεύονταν αυτόν τον ένα δεν θα κοιμόντουσαν. Το ίδιο ισχύει και σήμερα.
Η μεταξύ μας εμπιστοσύνη μας επιτρέπει να παίρνουμε ρίσκα, να καινοτομούμε και να προοδεύουμε αλλάζοντας την τροχιά αυτού του κόσμου. Αν δεν υπάρχει, αναλωνόμαστε στην καχυποψία και σπαταλάμε το χρόνο μας για να προφυλασσόμαστε από εμάς τους ίδιους.
Αυτός είναι και ο λόγος που αναπτύξαμε κοινωνίες που βασίζονται στην ιεραρχία.
Κριτήρια ηγεσίας
Ζώντας και προοδεύοντας σε ομάδες – κοινωνίες, μπήκαμε στην διαδικασία να συγκρίνουμε, να αξιολογούμε και να κρίνουμε ο ένας τον άλλον. Ποιός είναι ο πιο δυνατός, ο πιο επιβλητικός, η πιο κυρίαρχη προσωπικότητα ανάμεσα μας;
Σε μια ομάδα μπάσκετ θα είναι ο πιο αθλητικός, σε μια χορωδία θα είναι ο πιο ταλαντούχος, σε μια εταιρεία ίσως ο πιο εργατικός κ.λ.π. Είναι σχετικά τα κριτήρια με τα οποία επιλέγουμε τους ηγέτες μας. Εξαρτώνται από την εποχή, από την κοινωνία, το μέρος, ακόμη κι από εμάς τους ίδιους.
Σου έχει τύχει να μπεις σ’ ένα χώρο και να νιώθεις μια νευρικότητα από τους γύρω σου; Μάλλον εσύ ήσουν το Άλφα αρσενικό ή θηλυκό (θα το λέμε σκέτο Άλφα από εδώ και πέρα) σ’ αυτό το χώρο. Ή το αντίθετο. Να νιώθεις εσύ νευρικότητα στην παρουσία ενός άλλου ανθρώπου. Τότε δεν ήσουν εσύ το Άλφα, η ηγετική παρουσία στο χώρο. Επομένως είναι πάντα σχετικό ζήτημα.
Ενστικτωδώς πάντως όταν νιώθουμε πως κάποιος είναι το Άλφα, εθελοντικά κάνουμε ένα βήμα πίσω. Θα του αφήσουμε την επιλογή να διαλέξει πρώτος, να διεκδικήσει πρώτος. Γι’ αυτό και προσπαθούμε όλοι να ανεβάσουμε το status μας. Θέλουμε να είμαστε ηγέτες. Θέλουμε να ξεχωρίζουμε και να κάνουν πίσω οι άλλοι, να μας θαυμάζουν και να μας σέβονται. Θέλουμε να ξεχειλίζουμε υπερηφάνεια και αυτοπεποίθηση. Το σίγουρο είναι ότι συμφωνούμε όλοι, οι Άλφα άνθρωποι να έχουν ειδική μεταχείριση!
Δεν έχουμε πρόβλημα ο εργοδότης μας να βγάζει περισσότερα χρήματα από εμάς. Δεν έχουμε πρόβλημα κάποιος που δουλεύει πιο σκληρά ή περισσότερες ώρες να έχει μεγαλύτερο μισθό από εμάς. Δεν νιώθουμε άσχημα, οπισθοχωρούμε με τη θέληση μας.
Δες επίσης: Τα 7 θανάσιμα αμαρτήματα σήμερα – Ιστορία & αίτια
Το κόστος της ηγεσίας
Η ηγεσία όμως έχει ένα τίμημα. Το σύνολο των ανθρώπων που διαλέγει έναν ηγέτη, δεν του παραχωρεί αυτή τη θέση τσάμπα. Η ηγεσία έχει κάποιο κόστος. Όταν πλησιάζει κάποιος κίνδυνος, περιμένουμε από τον πιο δυνατό, τον πιο ευνοημένο, αυτόν που εμείς γεμίσαμε αυτοπεποίθηση να μας προστατεύσει.
Αν την ύστατη αυτή στιγμή δεν παραμερίσει τα προνόμια του, τότε δεν θα έπρεπε να βρίσκεται σε αυτήν τη θέση. Όταν κάποιοι είναι ηγέτες στον τομέα τους, δεν σημαίνει ότι θα δουλεύουν λιγότερο αλλά περισσότερο. Η εξουσία δεν σημαίνει ταυτόχρονα ηγεσία.
Το πιο σημαντικό ίσως χαρακτηριστικό ενός ηγέτη είναι η αυτοθυσία. Ρισκάρει τον εαυτό του για να προστατεύσει, για να φροντίσει τους άλλους. Τουλάχιστον ανθρωπολογικά έτσι ορίζεται ο ηγέτης.
Γιατί οι πολιτικοί δεν είναι ηγέτες
Γι’ αυτό και νιώθουμε βαθύτατα προδομένοι και προσβεβλημένοι με τους πολιτικούς μας. Γιατί φροντίζουν από τη θέση που εμείς τους παραχωρήσαμε, να καρπώνονται αστρονομικά ποσά και προνόμια λακίζοντας τη στιγμή που τους χρειαζόμαστε, τη στιγμή που πρέπει να μας υπερασπιστούν. Και δεν είναι τόσο θέμα χρημάτων ή προνομίων.
Πρόκειται για παραβίαση ενός βαθύτατου άτυπου κοινωνικού συμβολαίου. Ξέρουμε ότι τα απέκτησαν όλα αυτά κλείνοντας τα μάτια στην καταστροφή των συμπολιτών τους ή ακόμα χειρότερα θυσιάζοντας τους σκόπιμα προκειμένου να τα έχουν.
Αν σου έλεγα ότι θα δίναμε 50 εκατομμύρια ευρώ στον Λεωνίδα θα είχες πρόβλημα; Αν σου έλεγα ότι θα τα δίναμε στον Νέλσον Μαντέλα (για να έρθουμε στον αιώνα μας) θα είχες πρόβλημα; Μάλλον όχι.
Νιώθουμε ντροπή και οργή γιατί τους δώσαμε το δικαίωμα , τους επιτρέψαμε να ηγηθούν και δεν εκπλήρωσαν το χρέος τους. Υποτίθεται έπρεπε να θυσιαστούν για μας κι όχι εμείς γι’ αυτούς. Το γιατί τους δώσαμε το δικαίωμα είναι μια άλλη ιστορία.
Λίγο ή πολύ, θα κληθείς στη ζωή σου να ηγηθείς. Είτε σαν οικογενειάρχης, είτε σαν εργοδότης, είτε σαν δάσκαλος είτε σαν εργαζόμενος. Φρόντισε να στέκεσαι στο ύψος των περιστάσεων όταν έχεις την ευθύνη ανθρώπων που σε θαυμάζουν και σ’ εμπιστεύονται ή άσε αυτή τη δουλειά σε κάποιον που θα μπορέσει.
Το άρθρο είναι βασισμένο στην ομιλία του Simon Sinek: Why leaders eat last.
Θέλετε να υποστηρίξετε το amigo.gr στη λειτουργία του;
Μπορείτε να κάνετε ένα like στη σελίδα μας στο Facebook, να μοιραστείτε το άρθρο με τους φίλους σας, και να επιλέξετε τις φιλικές μας επιχειρήσεις για τις αγορές σας χωρίς καμία επιβάρυνση, από τους παρακάτω συνδέσμους:
καθώς και τα marketplaces MediaMarkt και AliExpress.
