Τι είναι η δημιουργικότητα
Η δημιουργικότητα δεν αξιολογείται μέσα από την αναγνώριση και την επιτυχία. Είναι άσχετη με την φήμη και τα χρήματα. Καμία δραστηριότητα δεν είναι δημιουργική από μόνη της.
Δεν σημαίνει ότι αν είσαι ζωγράφος είσαι ταυτόχρονα δημιουργικός. Μπορείς να είσαι δημιουργικός όταν δουλεύεις, όταν καθαρίζεις το σπίτι σου, όταν παίζεις μουσική, ακόμη κι όταν κάθεσαι σιωπηλός.
Η δημιουργικότητα είναι χαρακτηριστικό των παιδιών. Και ξέρεις γιατί; Επειδή δεν τα έχει δηλητηριάσει η φιλοδοξία και η σκοπιμότητα.
Δημιουργική είναι οποιαδήποτε δραστηριότητα σου όταν την απολαμβάνεις εδώ και τώρα. Χωρίς κίνητρα, χωρίς απώτερο σκοπό, απλά γιατί το απολαμβάνεις.
Η κοινωνία που μεγαλώνουμε περιστρέφεται γύρω από το χρήμα και την “επιτυχία”. Η επιτυχία με τα κριτήρια αυτού του κόσμου είναι αντιστρόφως ανάλογη με την ευτυχία και την εσωτερική πληρότητα. Είναι αντίθετη με τον αυθορμητισμό και την δημιουργικότητα.
Υπάρχουν ένα σωρό προκαταλήψεις, κανόνες, κώδικες συμπεριφοράς, κοινωνικά στερεότυπα και παγιωμένες πεποιθήσεις που μας εμποδίζουν να σκεφτόμαστε δημιουργικά και να καινοτομούμε σε κάθε έκφανση της καθημερινότητας μας.
Ξεχωρίσαμε 8 παράγοντες που φρενάρουν την πηγαία δημιουργικότητα μας και την διάθεση μας να καινοτομούμε.
1. Οι προηγούμενες συνήθειες
Η συνήθεια ορίζει τη ζωή μας. Άλλος είναι ευτυχισμένος στη ρουτίνα του κι άλλος βαλτώνει στην παγίδα της ασυνείδητης επανάληψης. Δεν κρίνουμε κατά πόσο ωφέλιμες ή επιβλαβείς είναι οι συνήθειες αλλά κατά πόσο μας στερούν την δημιουργικότητα. Όπως και έχει αποτελούν τροχοπέδη στο νέο, στην αλλαγή.
Θα έχεις προσέξει ότι στην καθημερινότητα σου κάνεις κάποιες δραστηριότητες αυτόματα πια. Από το να φτιάξεις καφέ το πρωί μέχρι το πως δουλεύεις και τι ώρα θα κοιμηθείς. Δεν σκέφτεσαι, όλα είναι στον αυτόματο πιλότο.
Το ίδιο όμως συμβαίνει και με τη σκέψη. Όταν σταματάς να αλλάζεις ακόμη και τις πιο απλές συνήθειες, τόσο πιο δύσκαμπτος γίνεσαι στην αλλαγή και στο διαφορετικό.
2. Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής
Δε λέω, καλό είναι να παίρνεις αποφάσεις στη ζωή σου με βάση τη λογική. Όχι όλες όμως. Η δημιουργικότητα είναι προϊόν συναισθήματος και αυθορμητισμού. Δεν έχει καμία σχέση με τη λογική.
Μετά από τόσα χρόνια βεβιασμένης εκλογίκευσης από το σχολείο, την οικογένεια και την κοινωνία που μεγαλώνεις, κατανοώ και βιώνω πόσο δύσκολο είναι να ακολουθείς την καρδιά σου.
Να είσαι για μια στιγμή αυθόρμητος και παρορμητικός για το τώρα και όχι για το υποτιθέμενο καλύτερο μέλλον. Άλλωστε τι είναι η ζωή; Μια σειρά από χιλιάδες τώρα. Δεν λογαριάζει παρελθόν και μέλλον.
3. Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες
Κάνουμε το λάθος να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους. “Γιατί να το κάνω αυτό, υπάρχουν άλλοι καλύτεροι από ‘μένα”. Κι εκεί γίνεται το μεγαλύτερο σφάλμα. Η δημιουργικότητα δεν είναι αγώνας ταχύτητας. Δεν υπάρχει νικητής και ηττημένος.
Απλά εμπιστεύεσαι αυτή την εσωτερική σου παρόρμηση και προχωράς για δική σου ευχαρίστηση. Το αν το προϊόν της δημιουργικότητας σου θα σου φέρει αποδοχή, χρήματα ή φήμη είναι κάτι τελείως άσχετο από την δραστηριότητα αυτή καθεαυτή.
4. Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης
Το μόνο που ξέρει να κάνει καλά κι αβίαστα αυτός ο κόσμος είναι κριτική. Ειδικά όταν ένας αποφασίζει να κάνει κάτι διαφορετικά από τους άλλους είναι δακτυλοδεικτούμενος ή τρελός.
Όταν απαλλαγείς από τον φόβο της κριτικής και αγκαλιάσεις τα λάθη σου, τότε θα ανοίξεις μια ακόμη πόρτα στον δημιουργικό εαυτό σου. Αν αναλογιστείς πόσο εύθραυστη και εφήμερη είναι αυτή η ζωή, δεν αφήνεις χώρο στην κριτική και την κακεντρέχεια.
5. Οι κοινωνικές πιέσεις για συμμόρφωση
Να πάρεις το πτυχίο σου. Μην αντιμιλάς στους μεγαλύτερους. Λογικέψου δεν είσαι πια παιδί. Να μπεις στο δημόσιο. Κάτσε στη δουλίτσα σου και μη μιλάς καθόλου. Ξέχνα την υποκριτική θα πεθάνεις στην ψάθα… και άλλα τέτοια ωραία.
Δεν υπάρχει καμία βάση για τα παραπάνω. Είναι ένα κουτί με ιδέες, πεποιθήσεις, απωθημένα, αποτυχίες και κατεστραμμένα όνειρα κάποιου άλλου. Κι αυτό είναι θεμιτό, όλοι έχουμε το ιστορικό μας αρκεί να μην το κάνουμε εμπόδιο για τους άλλους.
Είναι δύσκολο να σπάσεις τον κύκλο, τα σχήματα και τα προσχήματα και να ακολουθήσεις ένα άγνωστο μονοπάτι. Κάνε δικά σου λάθη, πέσε, σήκω και ξεκίνα από την αρχή. Δεν θα πάθεις κάτι αν είσαι δημιουργικός, αν είσαι διαφορετικός, αν είσαι ο εαυτός σου.
6. Τυφλή παραδοχή της αυθεντίας
Το ότι κάποιος είναι γονιός, καθηγητής, εργοδότης, φιλόσοφος ή Θεός δεν είναι απαραίτητα και παντογνώστης. Οι μεγαλύτερες αλλαγές στην ιστορία της ανθρωπότητας, προήλθαν από ανθρώπους που έσπασαν τις νόρμες και πήγαν αντίθετα στο ρεύμα, αντίθετα στην αυθεντία. Η δημιουργικότητα και ο αυθορμητισμός του καθενός ξεχωριστά είναι που φέρνει την αλλαγή.
Τόλμησε να καινοτομήσεις ακόμη κι αν πας αντίθετα στους κανόνες και του νόμους. Ακόμη κι αν θα βρεις τοίχους και εμπόδια στο δρόμο σου. Η τυφλή παραδοχή της αυθεντίας δεν είναι παρά μια ακόμη συνήθεια.
7. Η έντονη επιθυμία για αποδοχή από την ομάδα
Είναι στη φύση μας να ανήκουμε σε ομάδες. Είναι η βασική αιτία της επιβίωσης μας ανά τους αιώνες. Θέλουμε να νιώθουμε αποδεκτοί από κάποιο σύνολο. Θέλουμε να μοιραζόμαστε κοινές ιδέες, αντιλήψεις, συνήθειες, χόμπι, προτιμήσεις.
Το πρόβλημα ξεκινάει όταν παύεις να είσαι ο εαυτός σου απλά για να ανήκεις σε μια ομάδα. Τι σημασία έχει να είσαι αποδεκτός αν έχεις γίνει κάποιος άλλος; Προφανώς όταν τείνεις να είσαι ίδιος με τους άλλους, παύεις να είσαι δημιουργικός.
8. Ο υπέρμετρος ανταγωνισμός
Είναι καλό να ξεχωρίζει ο καλύτερος. Φυσικά και μετράει η προσπάθεια αλλά ο πρώτος πρέπει να ξεχωρίζει. Φαντάσου Ολυμπιακούς αγώνες χωρίς μετάλλια, διαγωνισμούς χωρίς νικητές ή προαγωγές χωρίς κριτήρια.
Είναι ανάγκη να υπάρχει ένας πήχης προκειμένου να γίνεσαι καλύτερος. Το ζήτημα της εποχής μας είναι ο αθέμιτος ανταγωνισμός. Να πατάς επί πτωμάτων, να κάνεις ο,τι χρειάζεται για να βγεις πρώτος.
Εκεί δεν καταργείται μόνο η δημιουργικότητα αλλά και οποιαδήποτε εσωτερική κι εξωτερική ισορροπία.
Η δημιουργικότητα όμως δεν είναι θέμα επιδόσεων ή υπέρμετρης προσπάθειας. Είναι η απόλυτη ευθυγράμμιση με τον εαυτό σου, τη στιγμή που έχεις να ανάγκη να εκφραστείς.
Συμπέρασμα
Για να τολμάς να είσαι δημιουργικός πρέπει να δεχτείς πρώτα τον εαυτό σου. Να απολαμβάνεις δηλαδή τον αυθορμητισμό και τις ιδιαίτερες κλίσεις ή προτιμήσεις σου, απαλλαγμένος από τις γνώμες, την κριτική και τις επιταγές της κοινωνίας για συμμόρφωση με την πεπατημένη.
Όπως και κάθε άλλη έκφραση του εαυτού -κατά τη γνώμη μου- η δημιουργικότητα γεννιέται μέσα από την αυτογνωσία. Όταν δεν ορίζεις τον εαυτό σου μέσα από τα μάτια των άλλων είσαι ελεύθερος να σκέφτεσαι και να πράτεις διαφορετικά. Είσαι ικανός να εξελίσσεσαι μέσα από μικρή ή μεγάλη αλλαγή που εντάσεις στην καθημερινότητα σου.
Αυτογνωσία και αυτοβελτίωση είναι έννοιες αλληλένδετες. Συνδυασμένες με την δημιουργικότητα συνθέτουν το έργο μιας ολόκληρης ζωής κι αποτελούν κληρονομιά και έμπνευση για τις επόμενες γενιές.
Θέλετε να υποστηρίξετε το amigo.gr στη λειτουργία του;
Μπορείτε να κάνετε ένα like στη σελίδα μας στο Facebook, να μοιραστείτε το άρθρο με τους φίλους σας, και να επιλέξετε τις φιλικές μας επιχειρήσεις για τις αγορές σας χωρίς καμία επιβάρυνση, από τους παρακάτω συνδέσμους:
καθώς και τα marketplaces MediaMarkt, Gearbest και AliExpress.
